Σαν σήμερα: 5 Δεκεμβρίου 2001 – Η συνάντηση Γλαύκου Κληρίδη-Ραούφ Ντενκτάς

Ο πρόεδρος της Κύπρου, Γλαύκος Κληρίδης, ανταποκρινόμενος σε πρόσκληση του ηγέτη των Τουρκοκυπρίων, Ραούφ Ντενκτάς, πηγαίνει για δείπνο στο σπίτι του τελευταίου, στην αυτοαποκαλούμενη Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου. Ο Κληρίδης περνά από το οδόφραγμα του Λήδρα Πάλας στην κατεχόμενη Λευκωσία για πρώτη φορά από το 1974.

Το τέλος ενός μύθου

Όσοι θυμούνται το Κυπριακό από τότε που θυμούνται και τον εαυτό τους, θα συμφωνούν ότι μεγάλωσαν με τον μύθο που υποστήριζε ότι «μόνον ο Κληρίδης και ο Ντενκτάς μπορούν να το λύσουν».  Η άριστη γνώση του Κυπριακού και το κύρος που διέθεταν, σε συνδυασμό με την προσωπική σχέση που ανέπτυξαν στην πορεία του χρόνου, ήταν τα στοιχεία πάνω στα οποία εδραιώθηκε η πεποίθηση που ήθελε τον Κληρίδη και τον Ντενκτάς να ήταν οι μόνοι που θα μπορούσαν να καταλήξουν σε συμφωνία και κυρίως να την περάσουν στο λαό.

Η ζωή διέψευσε τις προσδοκίες και μάλιστα όταν οι δύο άντρες αντάμωσαν στην εξουσία λίγο έμεινε να οδηγηθούμε σε πόλεμο, σε τουλάχιστον δύο περιπτώσεις: Η μια το 1996 στην πορεία των μοτοσυκλετιστών και η δεύτερη δύο χρόνια αργότερα με τους S300. Tελικά εκείνοι που κάνουν κουμάντο στο Κυπριακό επιστράτευσαν τη διπλωματία των δείπνων, που οδήγησε τους δύο παλιόφιλους στο ίδιο τραπέζι.

Το παγερό βράδυ, της 5ης Δεκεμβρίου 2001, ο Κληρίδης ήταν «συνεπής στο ραντεβού του με την ιστορία», όπως κάποιοι χαρακτήρισαν το δείπνο που παρέθεσε ο Ραούφ Ντενκτάς στην κατεχόμενη Λευκωσία. Το κρύο ήταν ανυπόφορο και οι δημοσιογράφοι που περίμεναν έξω στοιχημάτιζαν ότι ζούσαν την αρχή του τέλους του Κυπριακού. Στις 29 Δεκεμβρίου 2001 ο Κληρίδης ανταπέδωσε το δείπνο στον Ντενκτάς, ο οποίος πέρασε στις ελεύθερες περιοχές για πρώτη φορά μετά το 1974. Οι μηχανές πήραν μπρος και μετά το δείπνο Κληρίδης και Ντενκτάς μπήκαν σε διαπραγματεύσεις, οι οποίες οδήγησαν στο Σχέδιο Ανάν.

Ήταν τότε που στην Τουρκία έλαμπε το άστρο του Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος έβγαλε από τη μέση τον Ντενκτάς, τον οποίο αντικατέστησε ο Ταλάτ, ενώ τον Κληρίδη διαδέχθηκε ο Τάσσος Παπαδόπουλος. Τα υπόλοιπα είναι γνωστά: Πριν δεκαπέντε χρόνια, τέτοιες μέρες, το σχέδιο Ανάν μπήκε στο αρχείο και η Κύπρος στην ΕΕ. Τέσσερα χρόνια αργότερα το Κυπριακό μπήκε και πάλιν στις ράγες μιας νέας προσπάθειας για λύση, όταν τη σκυτάλη πήρε από τον Τάσσο ο Δημήτρης Χριστόφιας. Οι φιλικές και ιδεολογικές σχέσεις με τον Ταλάτ δημιούργησαν υψηλές προσδοκίες και μάλιστα κάποιοι φοβικοί αναλυτές προειδοποιούσαν για τον κίνδυνο επικυριαρχίας της Αριστεράς σε όλη την Κύπρο. Ανοησίες. Πολύ γρήγορα ο μύθος που υποστήριζε ότι «μόνον ο Χριστόφιας με τον Ταλάτ μπορούν να το λύσουν» κατέληξε κι αυτός στον κάδο της ιστορίας, η οποία δεν είχε πει την τελευταία της κουβέντα.
 
Μερικά χρόνια αργότερα το «μόνον αυτοί μπορούν» πήρε μορφή στα πρόσωπα των Αναστασιάδη-Aκιντζί, «των δύο Λεμεσιανών φίλων που μοιράζονται το ίδιο όραμα, τις ίδιες έγνοιες, τον ίδιο κοινό στόχο», έτσι έλεγαν ή έτσι νόμιζαν. Όσοι είχαν την ψευδαίσθηση ότι τέτοια προβλήματα λύνονται με τη χημεία των ανθρώπων και την καλή διάθεση, απογοητεύτηκαν και άρχισαν (;) να συνειδητοποιούν ότι αυτοί που θα λύσουν το Κυπριακό πιθανότατα βρίσκονται σε κάποιο νηπιαγωγείο. Μέχρι τότε η φράση «μόνον αυτοί μπορούν να το λύσουν» δεν πρόκειται να ακουστεί ξανά.

Είναι κι αυτό μια εξέλιξη πάντως. Ψυχρή αλλά γήινη. Τουλάχιστον θα πάψουμε να ζούμε με τους μύθους με τους οποίους γέρασαν και πέθαναν δύο γενιές. Από τότε που το Κυπριακό ήταν… θέμα ημερών να λυθεί.

  Γιάννης Αντωνίου  - philenews.com